Μανιτάρια, αυτοί οι άγνωστοι

Πολλοί μαθητές της Α΄ Γυμνασίου, όταν μαθαίνουν ότι κάποιοι Μύκητες είναι αποικοδομητές* αναρωτιούνται: "Κύριε, τα μανιτάρια είναι αποικοδομητές;".

Κατ' αρχάς, να ξεκαθαρίσουμε το τι είναι τα μανιτάρια. Τα μανιτάρια, είναι για τους Μύκητες, ό,τι είναι για τα φυτά τα άνθη, δηλαδή το αναπαραγωγικό τμήμα τους.

Το μανιτάρι είναι ένας σχηματισμός τον οποίο φτιάχνει ένας μύκητας. Χάρη σ' αυτόν το σχηματισμό, ο μύκητας θα μπορέσει να διασπείρει τα σπόριά του ώστε να βλαστήσουν καινούριοι μύκητες.

Θα αναρωτηθείτε εύλογα: "αν το μανιτάρι δεν είναι ο μύκητας, τότε πού βρίσκεται ο μύκητας;"
Άν σκαλίσετε ελαφρά κάτω από τη βάση του μανιταριού, είτε στο χώμα είτε σε σάπιο ξύλο, είτε σε κορμό δέντρου, θα δείτε κάτι κλωστές. Αυτές οι κλωστές είναι το σώμα του μύκητα. Το σύνολο των κλωστών λέγεται μυκήλιο. Από το μυκήλιο, όταν οι συνθήκες είναι κατάλληλες (αρκετή υγρασία και μέτρια θερμοκρασία), ξεπροβάλλει το μανιτάρι.

Στο αρχικό μας ερώτημα: "Είναι τα μανιτάρια αποικοδομητές;"
Κάποιοι μύκητες που σχηματίζουν μανιτάρια, ναι, είναι αποικοδομητές. Κάποιοι άλλοι, όχι.
Π.χ. ένας μύκητας που αναπτύσσεται σε στρώμα πεσμένων φύλλων (φυλλοστρωμνή) είναι αποικοδομητής. Τρέφεται δηλαδή με νεκρή οργανική ύλη, τα πεσμένα φύλλα.

Άλλοι μύκητες που σχηματίζουν μανιτάρια και αναπτύσσονται πάνω σε κορμούς ζωντανών δέντρων δεν είναι αποικοδομητές, είναι παράσιτα, που τρέφονται από το ζωντανό δέντρο, με τελική κατάληξη το θάνατο του φυτού.

Άλλοι μήκητες που σχηματίζουν μανιτάρια και αναπτύσσονται μαζί με τις ρίζες συγκεκριμένων φυτών λειτουργούν συμβιωτικά, σχηματίζοντας τις μυκόρριζες. Σε αυτή τη σχέση, κανένας οργανισμός δεν βλάπτεται, το φυτό λαμβάνει προστασία και υγρασία από το μυκήλιο του μύκητα, ενώ κερνά τον μύκητα με σάκχαρα που παράγει με τη φωτοσύνθεση. 

Τέλος, υπάρχουν μύκητες αποικοδομητές οι οποίοι δεν σχηματίζουν μανιτάρια, όπως είναι οι μούχλες και οι ζύμες.